ابرشاهکار حجرات ق دو ساعته؛ محفل اسطوره ای اکبرالقراء در مسجدابوالعلا
ابر شاهکار حجرات ق دو ساعته اکبرالقراء؛
محفل اسطوره ای و جاودانه استاد مصطفی اسماعیل در مسجد ابوالعلا
دوشنبه 28 آوریل 1975 میلادی (1354 شمسی) یک بار دیگر استاد مصطفی اسماعیل در مسجد معروف سلطان ابوالعلا -واقع در منطقه بولاقیه شهر قاهره- حضور پیدا کرده بود تا در محفل ویژه ای که همه ساله به مناسبت مولدابوالعلا در این مکان برگزار میشد تلاوت کند؛ مطابق معمول جمعیت انبوهی در مسجد گرد آمده بودند، تا جایی که حتی به علت کمبود فضا افراد زیادی روی منبر مسجد نشسته(!) و همگی مشتاقانه منتظر شروع تلاوت استاد بودند.
اما همزمان با این محفل مذهبی، محفل دیگری البته از نوع سیاسی در منطقه الزمالک قاهره برگزار میشد؛ به مناسبت سالگرد پیروزی مصر در یکی از جنگ های اعراب با اسرائیل، جشن ویژه ای باحضور رئیس جمهور انورسادات و رجال سیاسی مصر منعقد شده بود که در این مجلس نیز جمعیت زیادی حاضر بودند، ارتباط این جشن با محفل تلاوت استاد را در ادامه متوجه خواهیم شد!!
مستحضرید که شیخ مصطفی عموما در محافل، دوبار و در دو نوبتِ یک الی یک ونیم ساعته تلاوت میکرد، به این صورت که ابتدا در ربع اول فقط یک سوره را تلاوت کرده؛ و بعد از اندکی وقفه و استراحت، تلاوت دوم را که شامل قصارالسور و سوره های پایانی قرآن مانند حاقه و نازعات و.. بود قرائت می نمود. در این شب استاد تصمیم گرفته بود در ربع اول آیاتی از سوره نمل و ماجرای حضرت سلیمان علیه السلام را بخواند. ساعت 9شب بود که استاد مصطفی اسماعیل برکرسی تلاوت قرار گرفته و قرائتش را آغاز کرد: ولقد اتینا داوود وسلیمان علما...
اما هنوز چنددقیقه ای از شروع تلاوت نگذشته بود که ناگهان برق مسجد قطع شده و همه جا در تاریکی فرو رفت.
ماجرا از این قرار بود که مسئولین شبکه برق رسانی قاهره، جهت تامین برق جشن سیاسی فوق الذکر که باحضور رئیس جمهور بود و اهمیت بیشتری برایشان داشت، تصمیم گرفتند برق برخی از محله های قاهره از جمله بولاق -که مسجد ابوالعلا در این منطقه واقع شده- را قطع کنند (بد نیست بدانید کشور مصر از گذشته تابحال با مشکلات زیادی در زمینه تامین برق مواجه بوده و هنوز هم مسئله "قطع الکهرباء" از دغدغه های مهم مسئولین این کشور محسوب میشه!)
با قطع برق مسجد، جمعیت حاضر از شیخ مصطفی خواستند تلاوتش را متوقف کند تا این مشکل برطرف شود. استاد نیز پذیرفته و دقایقی برهمان کرسی تلاوت منتظر ماند اما چون خبری از آمدن برق نشد، از کرسی پایین آمده و به غرفه شیخ وامام جماعت مسجد رفت تا چای بنوشد و تا زمان رفع مشکل، اندکی استراحت کند.
جمعیت فراوانی هم که در محفل حضور پیدا کرده بودند، به این سادگی ها حاضر به ترک جلسه نبودند! چرا که از تلاوتهای خاص و باشکوهی که استاد در محافل مولدابوالعلا میخواند باخبر بوده و چه بسا یک سال منتظر بودند تا بار دیگر چنین محفلی را تجربه کنند! بنابراین سمیعه های مشتاق همچنان در مسجد نشسته و منتظر حل مشکل و شروع مجدد تلاوت ماندند. فقط چند نفر جهت تهیه شمع بیرون رفتند و مدتی بعد به کمک نور شمع ها اندکی فضای مسجد روشن شد.
اما انتظار جمعیت برای حل مشکل برق به درازا کشید، و چندساعتی گذشت و خبری نشد! سرانجام در حالی که شب از نیمه گذشته بود و حدود ساعت 12 شب، با پایان گرفتن جشن سیاسی بالاخره برق منطقه و مسجد وصل شد.
شیخ مصطفی نیز بیش از این جمعیت را چشم انتظار نگذاشت و مجددا بر کرسی تلاوت نشسته و دقیقا ساعت 12و15 دقیقه نیمه شب بود که تلاوتش را آغاز نمود. و این بار بجای سوره نمل، از آیات پایانی سوره مبارکه حجرات شروع کرد که بخوبی از علاقه فراوان مستمعین به شنیدن این سوره ها آگاه بود: یاایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی...
شاید اکثر جمعیت حاضر فکر میکردند با توجه به این که شب از نیمه گذشته و دیروقت هست، استاد با تلاوتی کوتاه محفل را به پایان می رساند؛ اما در آن لحظات کسی خبر نداشت که استاد تصمیم گرفته برای جلب رضایت مردم و بانیان این محفل، در اقدامی کم سابقه، دو ساعت متوالی تلاوت کند و در آن نیمه های شب، اثری جاودانه و بی نظیر و استثنایی بیافریند و از خود به یادگار بگذارد که برای همیشه در تاریخ تلاوت قرآن ثبت شده و بدرخشد!!
و جالب این که استاد این شیوه جدید را سالهای بعد نیز در تلاوتهای محافل ابوالعلاء اجرا کرد! یعنی بجای آن که در دو نوبت تلاوت کند، یک تلاوت دوساعته انجام میداد؛ در سال1976 تلاوت هود حاقه شمس، سال1977 تلاوت قصص شمس حمد، و سال1978 نیز تلاوت نحل طارق که جملگی از شاهکارهای بی نظیر و جاودانه استاد هستند، و به سختی می توان باور کرد که استاد این تلاوتهای باشکوه و طولانی را در اواخر عمر و در سنین بالای هفتاد سالگی قرائت کرده باشند! و افسوس که دیگر عمر استاد کفاف نداد تا باز هم مسجدابوالعلا میزبان چنین محافل افسانه ای از "ملک المقرئین بلامنازع" باشد؛ رحم الله هذا الشیخ العبقری الذی لم یأتی الزمان بمثله
استاد مصطفی اسماعیل / تلاوت سوره های حجرات 18-13، ق 45-1،حاقه1-24، نازعات 46-26، شمس، حمد و بقره 2-1 / مسجد ابوالعلا - سال 1975 میلادی
به مدت 113 دقیقه و حجم 103 مگابایت (کیفیت اصلی و 128kb)
https://telegram.me/akbarolqurra/1375
http://s8.picofile.com/file/8275705750/Mustafa_Hujurat_Qaf_Qesar_Abulala_1975.mp3.html
* در دقایق ابتدایی این تلاوت، صدای اجرای برنامه نوازندگان و ساز و آواز به گوش میرسه که ظاهرا به همین دلیل قبلاً بعضی ها به اشتباه فکر میکردن این تلاوت رو استاد در یه مجلس عروسی خونده!!! اما احتمال داره این صداها به واسطه همون جشنی باشه که بالا در موردش توضیح داده شد... به هرحال علت هرچه بوده متاسفانه این صدای موسیقی در ابتدای تمام نسخه هایی که تا بحال از تلاوت منتشر شده موجود هست!
* این تلاوت از رادیوقرآن معمولاً بصورت خلاصه شده و 50 دقیقه ای پخش میشه (فقط بخش حجرات ق) اما حدود ده سال قبل و برای اولین بار این تلاوت و همچنین تلاوت هود حاقه شمس رو بصورت کامل و دو ساعته پخش کردند (بهمن 1385) که آن زمان در نوع خودش حرکتی انقلابی و کم نظیر محسوب می شد(!) و چنین تلاوتهایی برای اکثر علاقه مندان استاد تازگی داشت؛ البته در آن سالها رادیوقرآن هر از چندگاهی از این دست تلاوتهای نادر و کمیاب رو از آرشیو خودش خارج کرده و پخش میکرد، اما مدتها هست که این حرکت متوقف شده، و در سال های اخیر تلاوتها رو صرفا از اینترنت و سایت های عربی دانلود میکنن و به عنوان "تلاوت جدید و برای اولین بار" پخش میکنن!! به هر حال، این نسخه پخش شده از رادیوقرآن رو هم قرار میدم، که البته اکوی نسبتاً زیادی داره، اما باز هم شنیدنش خالی از لطف نیست!
https://telegram.me/akbarolqurra/1377
http://s9.picofile.com/file/8275696334/Mustafa_Hujurat_Qaf_Qesar_Abulala_1975_.mp3.html
* هر چند که این تلاوت به معنای واقعی کلمه فوووق الوصف هست، اما شاید جمله جالبی که یکی از سمیعه های حاضر در محفل، به استاد میگه رو توصیف نسبتا مناسبی دونست که تا حدودی حق مطلب رو نسبت به قرائت استاد ادا میکنه!! در دقیقه 32 و بعد از این که شیخ مصطفی چندین بار آیه شریفه "افلم ینظروا" را به زیبایی هر چه تمام تر و با سبک های مختلف تکرار می کنند، این سمیعه محترم میگه:
والنبی مافیه حدا بیقول کده فی الدنیا والله مفیش کده ولابعد کده سمع
به پیغمبر قسم که هیچ کس در دنیا نمیتونه این طور بخونه! والله که بی نظیره و بعداز این هم هرگز نظیرش شنیده نخواهد شد...
https://telegram.me/akbarolqurra/1379
http://s8.picofile.com/file/8275696350/Mustafa_Qaf_5.mp3.html
* همان طور که در متن بالا اشاره شد، استاد در ابتدای این
محفل، سوره مبارکه نمل رو تلاوت میکردن که به علت قطع برق نیمه تمام ماند؛
هرچند که عنوان میشد استاد قبل از قطع برق حدود یک ربع تلاوت داشتن ولی
هیچ اثری ازش در فضای مجازی وسایت های قرآنی پیدا نمیشد! اما خوشبختانه با
پیگیری های انجام شده تونستم این تلاوت کوتاه رو پیدا کنم، در واقع یکی از
سمیعه ها و مجموعه داران مصری (جناب ابوالحسن الرضوانی) که نوار این تلاوت
رو داشتن لطف کرده در اختیار بنده قرار دادن تا منتشر کنم که نهایت تشکر و
تقدیر رو از ایشون دارم. این نکته رو هم توضیح بدم که این نسخه از تلاوت
که تقدیم خواهد شد توسط جناب احمدمصطفی کامل (از اساتید آموزش الحان
ومقامات و استاد ِ یاسرشرقاوی) که شخضاً در محفل حضور داشتن ضبط شده، و
فریاد "اللهم صل علی النبی" ایشون هم چندبار در تلاوت بگوش میرسه که ظاهرا
برای ساکت کردن جمعیت هست!
جالب این که شور وحال مستمعین حاضر در مجلس
بقدری زیاد بوده که استاد در ابتدا دو بار استعاذه میگن تا جمعیت کمی ساکت
باشه و بتونن تلاوت رو شروع کنن...
استاد مصطفی اسماعیل / نمل 19-15 / مسجد ابوالعلا - سال 1975 میلادی
به مدت 15 دقیقه و حجم 7 مگابایت:
http://s8.picofile.com/file/8275696542/Mustafa_Naml_Abulala_1975.mp3.html
یک عکس تاریخی؛ استاد مصطفی اسماعیل و احمد مصطفی کامل در سنین جوانی
ضمن
این که در گوشه سمت چپ تصویر هم دو شخصیت مهم مشاهده می شوند؛ مرحوم
ابراهیم قاسم سمیعه معروف و جامع التراث شیخ مصطفی که حتما معرف حضور هست، و
همچنین "عم یوسف" یکی دیگر از سمیعه های معروف و پروپاقرص استاد که البته
شغل اصلی ایشون سلمانی و پیرایشگری بوده اما از دوستان نزدیک شیخ مصطفی و
پای ثابت محافل ایشون بود!
صوت داوود
